Alanya Krallığı, Kuzey Kafkasya'da kurulmuş, Kuzey Kafkas
halklarının federasyonu birliği ile kurulan Orta Çağ krallığıdır. 8. ya da 9. yüzyılda
kurulmuş ve 1238-39 yıllarında Moğol istilası ile yıkılmıştır. Başkenti
Maghas'tır. Darial Geçidi'nden geçen İpek Yolu'nu kontrol ederdi.
Tarihçesi
• Kuruluşu : 8./9. yüzyıl
• Alanya'nın Moğol istilası : 1238-1239
• Dağılışı : 1238/1239
Alania, 8. yüzyıl Bizans-Arap Savaşları ve Hazar-Arap
Savaşları sırasında önemli bir tampon devletti .
Theophanes the Confessor , 8. yüzyılın başlarında Isaurian
Leo'nun Alania'ya yaptığı görev hakkında ayrıntılı bir açıklama bıraktı . Leo,
İmparator II . Jüstinyen tarafından Alan lideri Itaxes'e , Halife Al-Walid ile
ittifak yapan Abhazya Krallığı ile "eski dostluğunu" koparması için
rüşvet vermesi talimatını aldı.
Dağ geçitlerini aştı ve Alanlar ile bir ittifak kurdu. ,
ancak Abasgia üzerinden Bizans'a dönmesi engellendi. Abhazlar onu hapse
attırmak için hiçbir masraftan kaçınmasa da, Alanlar Bizans elçisini
düşmanlarına teslim etmeyi reddettiler. Kuzey Kafkasya'da birkaç ay süren
maceraların ardından Leo, tehlikeli durumdan kurtuldu ve Konstantinopolis'e
döndü .
Leo imparatorluk unvanını aldıktan sonra, dağcı
müttefiklerinin ülkesi Ömer II'nin güçleri tarafından işgal edildi . Hazar
reisi Barjik yardıma koştu ve 722'de ortak Alan-Hazar ordusu Arap general Tabit
al-Nahrani'yi yenilgiye uğrattı .
Hazarlar , bu dönemde Alania'da Skhimar'ı ve diğer birkaç
kaleyi inşa etti . 728 Maslamah b Abdulmalik'ten , nüfuz eden Alanlar Kapısı , Sekiz
yıl sonra, Mervan ibn Muhammed , Alania'daki kaleleri yıkmak için Kapı'nın
yanından geçti. 758 ise, olarak İbni Faqih Kapının başka bir Arap general olan
Yezid ibn Usayd tarafından tutulduğu bildirildi .
9. yüzyılın sonlarında Alania, Hazarlardan bağımsız hale
geldi. 10. yüzyılın başlarında, Alan'lar Abhazya'nın Kuzey Kafkasya'daki
faaliyetleri nedeniyle Bizans İmparatorluğu'nun etkisi altına girdi., Bizans
patriği ile ikinci gönderileceği ile bir Alan topraklarına ordu gönderdi ve,
Nikolaos Mistikos , Alanları Hıristiyanlığa dönüştürdü . Dönüşüm, Patrik
Nicholas Mysticus'un Abhazya Kralı II. George'un çabalarıyla buraya atanan
yerel başpiskopos Peter'a yazdığı mektuplarda belgelenmiştir .
Pers Seyyah İbn Rüstah, 903 ile 913 yılları arasında
Alania'yı ziyaret ettiğinde , kralı o zamanlar Hristiyandı. Pers seyyah , hemen
doğudaki Hıristiyan bir krallık olan Sarir'den Alania'ya geldi.
Seyyah Alania yı anlatırken ,Sarir krallığından sola
gidiyorsunuz ve dağlarda ve çayırlarda üç günlük bir yolculuktan sonra Al-Lan
krallığına varıyorsunuz. Kralları özünde Hıristiyandır, ancak tüm halkı
putperesttir. Sonra " Alanların Kapısı " denen bir kaleye varmadan
önce nehirler ve ormanlar arasında on gün yolculuk yaparsınız . Dibinde yol
bulunan bir dağın tepesinde; yüksek dağlar onu çevreliyor ve sakinlerinden bin
adam gece gündüz duvarlarını koruyor. Diye bahsetmiştir.
Hazar karşıtı bir dış politika benimseyen Bizanslılar, Hazar
hükümdarı Aaron II döneminde , muhtemelen 920'lerin başlarında , Kağanlığa
karşı bir savaşa Alanlar'ı dahil ettiler. Bu savaşta Alanlar yenildi ve
kralları ele geçirildi. El- Mes'udi (943/56) gibi Müslüman kaynaklara göre ,
Alanlar Hıristiyanlığı terk ederek Bizans misyonerlerini ve din adamlarını bu
olaylarla kabaca eşzamanlı olarak kovdular. Harun'un oğlu, Alan kralının
kızıyla evlendi ve Alania, 960'larda Kağanlığın çöküşüne kadar Hazarlarla
yeniden hizalandı.
14. yüzyılda Timur'un savaşları Alania'ya son darbeyi vurdu
ve nüfusunu yok etti. Moğollar ve Timur'un orduları tarafından öldürülerek veya
köleleştirilerek hayatta kalanlar üç gruba ayrıldı. Biri Orta Kafkasya'nın
eteklerine ve vadilerine çekildi ve iki ana Oset grubu, Digor ve Demir'i oluşturdu.
Başka bir Alan grubu, Kıpçaklarla birlikte Doğu Avrupa'ya göç etti ve 15.
yüzyıla kadar Jassic halkı olarak dillerini ve etnik kimliklerini korudu.
Üçüncü grup Moğol ordusuna katıldı ve kısa süre sonra tarihten kayboldu.
Bilinen hükümdarlar
Hanedan dışı / hanedan bilinmiyor
• Bazuk -
c. 1. yüzyılın sonları / 2. yüzyılın başları; İberya'nın Arşak kralları ile
müttefik
• Anbazuk /
Ambazuk - önceki ile birlikte yönetildi
• Aşkadar -
c. 4. yüzyılın başlarında; Ermenistan Trdat III'ün karısı Aşkhen'in babası
• Itaz - 8.
yüzyılın başlarında Abhazya'ya savaş açtı
Tsarazon / Tsærasantæ hanedanı
• Urdur /
Urdura / Urdure - yak. 11. yüzyılın başlarında; 1029 civarında Kakheti'yi işgal
etti ve Kvirike III tarafından öldürüldü . Kartli'den Vakhushti'ye göre ,
Kvirike intikam almak için bir Alan kölesi tarafından öldürüldü.
• Büyük
Durgulel - c. 11. yüzyıl; önceki oğlu, Alania'lı Alda ve Alania'lı Borena'nın
erkek kardeşi . Bizans mühürlerinde Gabriel çağırdı.
• Rosmik -
c. 12. yüzyılın başlarında; Epir'i işgal eden Normanlar'a karşı Bizanslılarla
savaştı c. 1107/8
• Huddan -
c. 12. yüzyıl; babası Alania Burdukhan , eşi Gürcistan George III
Bagrationi hanedanı
• David -
c. 12. yüzyıl; Alania Alda'nın torunu; Babası Demetrius'un tahta çıkmayı
başaramaması üzerine Gürcistan'dan kaçmak zorunda kaldı. O ve soyundan
gelenler, Tsarazon hanedanı ile evlendi ve Alania'nın hükümdarları oldu.
• Aton -
önceki oğlu
• Jadaron -
önceki oğlu
• David
Soslan - ö. 1207; önceki oğlu , Gürcistan Tamar ile evlendi
Hanedan dışı / hanedan bilinmiyor
• Kachir-Ukule
/ Kachiruk Ulu - M.Ö. 1237 - Moğollar tarafından yakalanıp öldürüldü
• Indiabu -
c. 13. yüzyıl
• Peredjan
- c. 1290
1245 yılında Kafkasya bölgesinin siyasi haritası
Alan krallığının ayakta kalan mimari anıtları arasında Arkhyz'deki üç kilise , Shoana Kilisesi ve Senty Kilisesi bulunmaktadır .
Michael VII ve Nicephorus III'ün karısı olan alania imparatoriçesi Maria, annesinin yanında Alan'dı. Annesinin amcası Alania Kralı Dorgolel'di.
